woj. mazowieckie - Noclegi na mapie. Mapa Mazowsza, mapy wojewodztwa Mazowieckiego - E-turysta. Internetowa mapa miast i województw w całej Polsce. Szukasz planu miasta, ulicy, dzielnicy? Dobre mapy turystyczne wykonywane są zwykle w skali 1:50 000, co oznacza, że 1 centymetr na mapie jest równy 50 000 centymetrów, czyli 500 metrom w terenie. Skala 1:100 000 oznacza, że 1 cm na mapie to 1 km w terenie. Skale 1:10 000 lub 1:25 000 to skale DUŻE i bardziej szczegółowe, gdyż zapisujemy je większym ułamkiem. I teraz pewna ciekawostka. Wiedząc że mapy Google nie są za dokładne, wykonałem podobny eksperyment na mapie pochodzącej z serwisu geoportal.gov.pl, gdzie używane dane pochodzą z Państwowego Rejestru Granic i tam punkt ze słupem nr 219 jest wyżej co przemawiałoby na korzyść tego pierwszego. Jednak pomiary terenowe przy użyciu GPS Ameryka Północna obejmuje część kontynentalną na północ od Przesmyku Panamskiego (gdzie przebiega granica z Ameryką Południową) oraz przybrzeżne wyspy na Oceanie Atlantyckim min. Antyle (Karaiby) i Arktycznym Grenlandię czy wyspy Archipelagu Arktycznego, a także niektóre wyspy na Oceanie Spokojnym (np. Mapa pokryta jest siatką linii. Linie pionowe to południki, a poziome – równoleżniki. Na mapie znajdują się cztery czerwone punkty. Wskazują one miejsca najdalej wysunięte na północ, południe, wschód i zachód. 00.06 – 00.15 Górna część mapy. Punkt najdalej wysunięty na północ to Petriwka (52°23’N). Vay Tiền Online Chuyển Khoản Ngay. Kategoria artykułu: Terenoznawstwo W naszym poradniku poznasz także techniki improwizowanego określenia kierunków świata oraz dowiesz się jak samemu zbudować kompas!Poradnik ten może być traktowany także jako wprowadzenie do terenoznawstwa. Wiedza którą tutaj zdobędziesz przyda Ci się zarówno podczas wędrówek, wakacji, a także bardziej ekstremalnych kierunków świataPo co nam w ogóle kierunki świata? Przecież możemy iść cały czas prosto! Niestety, ale rzeczywistość nie wygląda tak kolorowo. Dlaczego? W terenie występuje wiele przeszkód które musimy omijać na przykład drzewa, kamienie czy trudne do przejścia tereny – już sama ta czynność może sprawić że zbłądzisz z drogi. W dodatku człowiek nigdy nie idzie całkowicie prosto! Jeśli jeździsz na rowerze na pewno zauważyłeś że jak chcesz wyprzedzić pieszego on nie idzie prosto tylko lekko zbacza z drogi – nie robi Ci tego na złość, ludzie tak po prostu mają. Dlatego aby trafiać do celu ludzie określili kierunki świata po angielskuZacznijmy od podstaw, a mianowicie od róży wiatrów, czyli od angielskaNazwa polskaSkrótPełna nazwaSkrótPełna nazwaNNorthPłPółnocEEastWWschódSSouthPdPołudnieWWestZZachódJak zapamiętać kierunki świataW tym miejscu dam Ci wskazówkę jak łatwo zapamiętać angielskie skróty kierunków świata. Zapewne znasz angielskie słówko “news”. Widzisz je codziennie w filmach, w internecie, czasem w gazetach. Jeżeli zamienisz dwie ostatnie literki wyjdzie Ci NESW co jest skrótem od NorthEastSouthNews. Proste prawda? Wystarczy jedynie pamiętać żeby zamienić dwie ostatnie litery w wyrazie się jeszcze spotkać z kierunkami Północy – Zachód , Południowy- Zachód, Południowy Wschód i Północny Wschód – co oznacza kierunek np. pomiędzy Północą a kierunków świata kompasemSkoro już poznałeś róże wiatrów i kierunki świata pora przejść do określania kierunków świata za pomocą kompasu czy busoli. Ale na początku pora odpowiedzieć sobie czym się różni kompas od busoli. Tutaj spotkałem się z dwoma teoriami dotyczącymi tego podziału. Według pierwszej – zasłyszanej przy okazji szkoleń – w kompasie porusza się tylko igła wskazując północ, a w busoli porusza się specjalna tarcza która wskazuje wszystkie kierunki świata – teoria ta ma tę wadę, że nie sprawdza się w przypadku urządzeń używanych na jednostkach wodnych – jak to zauważył jeden z naszych czytelników Dh Edek. Tak więc sięgnąłem do podręcznika terenoznawstwa autorstwa Sławomira Mazur gdzie znajduje się następujący podział:Kompas to pudełko z podziałką w stopniach i igłą magnetyczną (zawieszoną na ostrzu). Busola to kompas z przyrządami celowniczymi1– i ten podział uważam za kompas jak i busola działa na tej samej zasadzie i służy do określania kierunków geograficznych. Przy określaniu kierunku za pomocą kompasu lub busoli pamiętaj o kilku podstawowych zasadach:Przyrząd musi być w pozycji poziomej (droższe modele mają wbudowaną poziomice) – gdy będziesz trzymał kompas krzywo on będzie błędnie wskazywać kierunki przyrządu nie może być części metalowych i urządzeń elektrycznych (takich jak noże, metalowe klamy w pasku, telefony komórkowych itp.). Ich obecność zakłóca sprawne działanie kompasu. Najlepiej sprawdzać odczyty z dwóch różnych miejsc upewniając się czy blisko przyrządu nie ma noża lub innych wymienionych wyżej kierunków świataŻeby zobrazować sobie kierunki świata stań prosto z rozłożonymi rękami. Na wprost siebie masz północ (N), za Tobą jest południe (S), po prawej stronie masz wschód (E), a po lewej zachód (W) – ta metoda przydaje się gdy już zlokalizowałeś północ i chcesz określić resztę kierunków świata!Matka ziemia jest wielkim organizmem, a całe życie które na nim istnieje działa według pewnych reguł. Dzięki znajomości tych reguł możesz określić kierunki świata bez użycia odpowiednich kamienie i wolnostojące drzewa są intensywniej porośnięte mchem od strony samotnie rosnących drzew jest grubsza od strony zazwyczaj są bardziej spadziste od strony północnejKorony samotnie stojących drzew liściastych są bardziej rozwinięte po stronie południowej (pamiętaj że na wygląd i wzrost drzewa ma wpływ wiele innych czynników)W ściętych pniach słoje są szersze na południu, a węższe na południowych zboczach gór śnieg szybciej najprawdopodobniej wymyślili Chińczycy około 3000 lat temu. Wykorzystując ich metodę będziesz w stanie samemu zrobić kompas. Czego potrzebujesz?Igły lub małego kawałka lub innego materiału który unosi się na powierzchni znaleźć lub zrobić samemu kałuże. Na wodę kładziesz kawałek małego listka (tak żeby się swobodnie unosił). Igłę pocierasz o ubranie – w ten sposób ją namagnesujesz – i kładziesz na listek. Igła obróci się wskazując kierunek Północ – można jeszcze zrobić za pomocą igły lub żyletki i cieniutkiej żyłki, jednak jest to dość karkołomna metoda. Namagnesowaną igłę lub żyletkę przywiązujesz za pomocą żyłki do gałęzi, a ona obróci się określając kierunek północ – słońce wschodzi na wschodzie?Uwaga! Mówi się że słońce wschodzi na wschodzie, a zachodzi na zachodzie? Oczywiście, ale tylko 22 marca i 23 września. W pozostałe dni występują odchylenia (dlatego mamy krótsze i dłuższe dnie i noce). Jednak i na to jest metoda, mianowicie. Musisz zapamiętać tych kilka prostych informacji:O godzinie słońce jest na godzinie słońce jest na Godzinie słońce jest na określić północ – a właściwie południe – za pomocą zegarka musisz wycelować małą wskazówkę w słońce, a kąt który powstanie między małą wskazówką a godziną dzielisz na pół i w tym miejscu jest południe. Teraz zapewne wydaje Ci się to skomplikowane, ale gdy spojrzysz na poniższe rysunki wszystko stanie się nie brzmi zbyt skomplikowanie i taka też jest ta metoda! Banalnie, wręcz powalająco prosta. Znajdź gałąź długości około 1 metra odetnij z niej wszystkie gałązki i wbij pionowo w ziemie. W miejscu w którym patyk kończy rzucać cień połóż kamień. Odczekaj 15 minut i znów połóż kamień w miejscu gdzie kończy się cień. Linia pomiędzy dwoma kamieniami wyznacza nam kierunek wschód – zachód. A co z północą i południem? Tą informację musisz już zapamiętać: Jeżeli na półkuli północnej postawisz lewą stopę na pierwszym kamieniu, a prawą na drugim Twoja twarz będzie wskazywała kierunek północny. Na półkuli południowej przy tym samym ułożeniu stóp Twoja twarz będzie skierowana w stronę południową. Uwaga! Ta metoda działa również podczas pełni księżyca!Jeżeli jest noc, a Ty nie masz przy sobie kompasu nie trać nadziei. Jeśli chcesz ustalić kierunki świata znajdź na niebie gwiazdę polarną – to ona wyznacza północ. Jak to zrobić? Musisz znaleźć duży wóz i zwrócić uwagę na jego dwie ostatnie gwiazdy, a konkretniej na odległość pomiędzy nimi (na rysunku oznaczoną symbolem “x”). Od dwóch ostatnich gwiazd tworzysz w myślach linię o długości 5x. Na końcu tej linii znajduje się gwiazda polarna (świeci jaśniej od pozostałych), która jest pierwszą gwiazdą małego wozu. Wadą tej metody jest fakt, że możesz jej używać jedynie w nocy. Dlatego po znalezieniu gwiazdy polarnej narysuj na ziemi (lub ułóż patyki) w sposób obrazujący kierunki świata. Rano będziesz mógł znaleźć jakieś punkty charakterystyczne które pomogą Ci mniej więcej zapamiętać kierunki świata, np. ta góra, bez drzew na szczycie jest na Mazur, “Podręcznik terenoznawstwa”, Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach 2007, s. 15 9 lut 09 13:16 Ten tekst przeczytasz w 10 minut Gdy myślimy o tych odkrywcach, dzięki którym na mapach znalazło się kilka dodatkowych kontynentów, którzy nazwali góry i rzeki lub po prostu szerzyli wiedzę o dalekich zakątkach - przychodzą nam do głowy takie nazwiska jak Krzysztof Kolumb, Henry Morton Stanley, Roald Amundsen czy David Livingstone. Tymczasem mapa świata aż roi się od nazw geograficznych pochodzących od nazwisk Polaków. Spośród najbardziej znanych miejsc nazwanych na cześć konkretnych osób, wyróżnić możemy dwa szczyty w koronie świata - Mount McKinley i Mount Everest, Kolumbię - od nazwiska Kolumba, całą Amerykę - nazwaną tak na cześć Amerigo Vespucciego, Jezioro Wiktorii, Zatokę Hudsona czy Cieśninę Magellana. Ale czy Polacy powinni się czuć niczym ubodzy krewni wielkich podróżników i osobistości, użyczających swych imion i nazwisk nowo odkrywanym miejscom na Ziemi? Jak się okazuje - nie do końca, gdyż mamy swój całkiem spory wkład w nazewnictwie geograficznym. Paradoksalnie to w tych najtrudniejszych momentach naszej historii, kiedy Polska jako państwo znikła z map, jej istnienie zaznaczono na nich w inny sposób. Kiedy wielu niepokornych rodaków nie chciało podporządkować się obcej władzy, niektórzy z nich zaczęli podróżować po świecie, dzięki czemu dzisiaj możemy zdobywać australijską Górę Kościuszki, czy być jednym z nielicznych państw posiadającym własną stację antarktyczną - nazwaną imieniem Henryka Arctowskiego. Chilijski "Sługa Boży" Otóż nawet obcojęzyczne źródła wymieniają przynajmniej kilka polskich nazwisk, które odcisnęły znaczący ślad na mapie świata oraz w historii odkryć geograficznych. Trudno powiedzieć, kto jest najbardziej zasłużony w tej materii, lecz z pewnością najwięcej śladów po sobie pozostawił Ignacy Domeyko. Zwany przez wielu "obywatelem świata", urodzony w 1802 r. na terenie dzisiejszej Białorusi, znany stał się znacznie bardziej jako przybrany syn Chile - państwa, które uhonorowało go honorowym obywatelstwem i w którym dziś trudno znaleźć miasto, gdzie nie byłoby ulicy, placu, skweru czy pomnika Domeyki. Chile - kraj, o którego geografii mówi się, że jest szalona, to właśnie Domeyce zawdzięcza swą pierwszą mapę geologiczną oraz odkrycie niezwykle rzadkich złóż arsenku miedzi, zwanego dziś powszechnie domeykitem (dzięki austriackiemu mineralogowi Haidingerowi). Ale Ignacy Domeyko nie przybył do Chile jako podróżnik. Zamieszkał tam na stałe jako chemik i mineralog, a potem działał przez lata jako profesor w Institució Nacional oraz rektor Universidad de Chile! I właśnie dzięki temu w Chile jego nazwisko można spotkać niemalże na każdym kroku! Wykaz miejsc geograficznych noszących imię Ignacego Domeyki znajduje się w ramce obok, choć nie można zapominać także o wspomnianych już niezliczonych ulicach Domeyki, pomnikach czy Muzeum Mineralogicznym jego imienia w La Serenie. Ba, w 1996 r. w Chile zawiązała się nawet inicjatywa wnioskujących o uznanie Domeyki za Sługę Bożego! Australijski odkrywca Oczywiście Domeyko nie jest jedynym powodem do dumy jeśli chodzi o polskie odkrycia geograficzne. Druga znana w świecie postać to Paweł Edmund Strzelecki - jeden z pierwszych badaczy Australii. Osobistość, o której w samych superlatywach wypowiadali się chyba najbardziej znani podróżnicy XIX wieku - Henry Morton Stanley oraz David Livingstone. Strzelecki był pierwszym Polakiem, który samotnie wyruszył w podróż dookoła świata, co miało miejsce w 1834 r. Po pierwszym etapie podróży, którym były Ameryka Północna, a przede wszystkim Półwysep Huron, oraz Ameryka Południowa - w 1839 r. zawitał do Oceanii. Tam dokonał swych najznamienitszych badań geologicznych; odkrył olbrzymie złoża złota, a także wspiął się na najwyższy - jak wówczas mniemano - szczyt kontynentu, który nazwał Górą Kościuszki. Później co prawda okazało się, że w Australii znajduje się wyższa góra od tej zdobytej przez Strzeleckiego -jednak w uznaniu dla jego zasług, nazwę przeniesiono na tę naprawdę najwyższą. Strzelecki zdobył wielkie poważanie w geograficznym światku; szczególnie ceniono go za monumentalne, ponad 500-stronicowe dzieło pt. "Fizyczny opis Nowej Południowej Walii i Ziemi Van Dienena", które na długie lata stało się wyznacznikiem wiedzy o Australii. To między innymi za tę publikację otrzymał z rąk Królowej Wiktorii ordery Św. Michała i Św. Jerzego, a także honorowy doktorat uniwersytetu w Oxfordzie. Warto więc zatem przytoczyć fragment zapisków Strzeleckiego, pochodzących z jego dziennika. Zapisków, w których już wtedy określał Australię jako gościnną ziemię, o otwartych dla wszystkich gości ramionach: "Od czasu mego przyjazdu do Sydney nie mogę się nadziwić, czy naprawdę jestem w stolicy tej Botany Bay, którą opisywano jako "społeczność zdrajców", jako najbardziej zdemoralizowaną kolonię znaną w dziejach świata, jako posiadłość, która raczej rzuca cień niż blask na brytyjską Koronę... Tego samego wieczoru, zachowując wszelkie środki ostrożności, ochraniając mój zegarek i sakiewkę, uzbrojony w kij, zeszedłem na ląd... Tymczasem na ulicach Sydney panował niezmącony spokój, jakiego nie widziałem w innych portach Zjednoczonego Królestwa. Ani śladu pijaństwa czy bijatyk marynarzy, ani śladu prostytucji. George Street, Regent Street imponowały domami i sklepami, których styl przypomniał Londyn. (...) odtąd mam poczucie absolutnego bezpieczeństwa, a delikatny powiew łączy się z nastrojem i czarem samotnego spaceru! O dziesiątej wieczorem ulice są już puste." Na koniec krótka notka autorstwa samego… Karola Darwina, który otrzymawszy egzemplarz książki Strzeleckiego napisał tak: "Gratuluję Panu ukończenia pracy, która z pewnością kosztowała wiele wysiłku. Jestem zaskoczony wielością doniosłych spraw, o których Pan pisze. Niech wolno mi będzie wyrazić żal, że nie ma tam o wiele obszerniejszych wyjątków z "Dziennika podróży". Mam nadzieję, że pewnego dnia zostanie on opublikowany w całości... Z całego serca życzyłbym sobie, żeby choć czwarta część naszych angielskich autorów umiała myśleć i pisać językiem choć w połowie tak żywym, a przy tym prostym." Od Ameryki po Azję.. Strzelecki i Domeyko to nazwiska dwóch niezwykle zasłużonych dla polskich tradycji podróżniczych postaci, nazwiska nadal widoczne na mapach świata. Dzięki ich odkryciom rozsławione zostały na cały świat także inne polskie znamienitości. Na liście odimiennych nazw geograficznych widnieją nie tylko nazwiska innych podróżników, ale także żołnierzy, którzy położyli szczególne zasługi dla historii kilku obcych państw. I tu znów pojawia się… Tadeusz Kościuszko, którego imię nosi nie tylko najwyższa góra Australii, lecz również wiele miast w USA, gdzie Kościuszko uważany jest za bohatera narodowego ze względu na zasługi położone w okresie wojny o niepodległość. Jego nazwiskiem opatrzono też grupę wzgórz w Alpach Australijskich oraz wyspę u wybrzeży Alaski. Podobnie rzecz się ma z Kazimierzem Pułaskim, który z tego samego powodu co Kościuszko został patronem wielu amerykańskich miast. Nie należy zapominać o osobach z pozoru nieco mniej znanych. Chociażby o Jadwidze Toeplitz-Mrozowskiej, artystce krakowskiej, która dzięki możnemu sponsorowi wiele lat poświęciła na eksplorowanie terytorium Azji. Dziś w Pamirze, w pobliżu Jeziora Zorkul, można się natknąć na Przełęcz J. Toeplitz-Mrozowskiej (oryginalnie: Passo J. Toeplitz-Mrozowska, nazwa nadana przez Włoskie Towarzystwo Geograficzne). Podróżniczka ta była jednym z najbardziej zaznajomionych z Cejlonem oraz górami i ludami Azji Środkowej ( Kirgizami, Tadżykami) czy ludami Indii - naukowców. Polskie ślady na Syberii Jakże wiele polskich śladów pozostawiono na Syberii! Przyczyniły się do tego… klęski w powstaniach narodowych - styczniowym i listopadowym, po których to wielu Polaków wywieziono na Syberię lub też sami decydowali się na emigrację. Dotyczyło to przede wszystkim osób wykształconych, w tym wielu podróżników, badaczy i naukowców. W efekcie, jedne z najbardziej widocznych pasm górskich na mapie świata to Góry Czerskiego oraz Góry Czekanowskiego - i jedne i drugie na wschodzie Syberii. Jan Czerski prowadził na Syberii wiele badań z zakresu zoologii, paleontologii i meteorologii. Tym zagadnieniom poświęcił blisko 100 książek, a na temat jego osoby oraz badań przez niego prowadzonych powstało prawie 200 publikacji innych autorów. Imieniem Czerskiego nazwano nie tylko olbrzymie pasmo górskie, ale również trzy gatunki zwierząt wykopaliskowych, górę, dolinę oraz stanowisko archeologiczne na Syberii, a także niewielkie miasteczko. Czerski był zesłańcem politycznym na Syberii, odbył tam karę za udział w powstaniu styczniowym. Jako zesłaniec miał bardzo ograniczone prawa, stąd sam musiał się zająć własnym kształceniem w zakresie nauk przyrodniczych. Kto jednak wie, czy Czerski tak by się zachował w pamięci pokoleń, gdyby nie Aleksander Czekanowski - również więzień syberyjskich obozów po powstaniu styczniowym, ale z bardzo już wówczas uznanym nazwiskiem w świecie badaczy. Aleksander Czekanowski należał do grona najwybitniejszych badaczy Azji Północnej. Całe życie poświęcił Syberii, choć w Polsce wciąż jest słabo znany. Wiele jego dzieł wciąż jeszcze czeka na opublikowanie w Rosji, a na język polski nie zostały przetłumaczone nigdy. Ciekawostką jest to, że prawdopodobnie przyczyną śmierci naukowca było samobójstwo w wyniku posądzenia o kradzież pieniędzy na jedną z kolejnych wypraw. Czekanowski nie wytrzymał presji społecznej i przedwcześnie pożegnał się ze światem. Bądźmy więc dumni z naszej spuścizny i odwiedzajmy miejsca, które w pewien sposób poszerzają granice Polski… Pozostali "dawcy nazwisk" na mapie świata Józef Sadowski - jeden z pierwszych polskich osadników w Ameryce z początku XVII wieku,; jego imieniem nazwano zatokę w widłach rzek Ohio i Mississippi, rzekę wpadającą do Jeziora Ontario oraz wyspę na tym jeziorze Eugeniusz Romer - znakomity polski geograf, badacz Polskiego Towarzystwa Geograficznego, którego imieniem nazwano jeden z lodowców na Alasce Henryk Arctowski - w 1899 roku doczekał się ochrzczenia swoim imieniem przez szwedzkiego podróżnika de Geera najwyższej góry na Spitzbergenie, a także położonego tam lodowca oraz jednej z wysepek archipelagu na zachodniej Antarktydzie. Filip Baranowicz - zesłaniec z Warszawy; w 1878 r. założył miasteczko portowe na Alasce - Port Baranowicz Władysław Barsz - był odkrywcą przylądka na Nowej Gwinei, nazwanego jego nazwiskiem Maurycy August Beniowski - odkrywca Madagaskaru i jego późniejszy władca; uciekając z Syberii w końcu XVIII wieku, zatrzymał się na jakiś czas na Wyspach Komandorskich w dzisiejszej zatoce Maurycego. Po wylądowaniu na Madagaskarze w miejscu, gdzie obecnie leży Port Augusta, wielki Polak zginął jako król Malgaszów na Wzgórzu Beniowskiego w bitwie z Francuzami. Stefan Bernadzikiewicz - odkrył najpierw i nazwał Szczyt Bernadzikiewicza w Górach Księżycowych w Afryce, później - w 1934 roku - został kierownikiem polskiej wyprawy na Spitzbergen, gdzie Norwegowie nazwali jeden z masywów górskich jego imieniem. Karol Bogdanowicz - geolog, odkrył i pierwszy zbadał duże pasmo górskie w Azji Środkowej, gdzie dziś istnieje Grzbiet Bogdanowicza. Eugeniusz Brodowski - inżynier geodeta, budowniczy kolei brazylijskich, upamiętniony został w Brazylii nazwą stacji kolejowej i miasta - Brodowski. Witold Biernacki - fotograf polskiej wyprawy na Spitzbergen w 1934 roku. Stąd nazwa lodowca Biernackiego, nadana przez Norweski Instytut Polarny. Adam Czartoryski - dla żołnierzy popowstaniowych założył nad Bosforem w 1845 roku polską wieś o nazwie Adampol. Obecnie wieś ta nosi nazwę Polonezky. August Cywołka - polski badacz polarny z początków XIX wieku; jego imieniem nazwano zatokę na Nowej Ziemi, a także wyspy Cywołki na Morzu Karskim oraz u wybrzeży Syberii Benedykt Dybowski - badacz Syberii, zesłaniec z 1870 roku. Jeden z najbardziej zasłużonych polskich podróżników. Jego imieniem nazwano Góry Dybowskiego na wyspie Beringa koło Kamczatki oraz Stację Dybowskiego - ośrodek badawczy nad Bajkałem. W 1934 r. na jego cześć jeden z lodowców na Grenlandii ochrzczono lodowcem Dybowskiego. Jan Górski - osadnik polski na Florydzie (USA) upamiętniony przez nazwę Jeziora Górskiego (Górski Lake). Kazimierz Jagiellończyk - ku czci polskiego króla Holendrzy nazwali w 1652 roku port na wyspie Tobacco na Antylach oraz fort przy ujściu rzeki De Laware -Kazimierz. Mikołaj Korzeniowski - geograf rosyjski polskiego pochodzenia; odkrywca lodowców w Górach Ałtajskich na Pamirze i w górach Tian-szan na pograniczu Chin i Rosji. Oba noszą teraz nazwę lodowców Korzeniowskiego. Ignacy Kraszewski - znakomity polski pisarz, został uczczony przez wyprawę Rogozińskiego nadaniem jednemu ze szczytów w Górach Kameruńskich w Afryce nazwy Góry Kraszewskiego. Ignacy Kosyrzewski - pierwszy osadnik polski na Alasce. Znajduje się tam rzeka Kosyrzewskiego oraz wieś Kosyrewka, a także podobnie nazwana wieś i rzeka na Kamczatce. Włodzimierz Krzyżanowski - generał i pierwszy gubernator Alaski. Jego nazwiskiem Stefan Jarosz opatrzył górę na wyspie Kościuszki u wybrzeży Alaski. Ernest Malinowski - inżynier, budowniczy najwyżej biegnącej linii kolejowej na świecie. Jego nazwiskiem nazwano pasmo górskie w Andach w Peru. Jan Molleson - 15-letni zesłaniec filareta, wywieziony w 1824 roku z Wilna na Syberię nad rzekę Szyłkę. Umarł w pobliżu góry noszącej później imię Mollesona. Jan Potocki - pierwszy polski orientalista, jego pamięć uczciła niemiecka wyprawa Klaprotha, nadając jednemu z archipelagów u wybrzeży Chin nazwę Archipelagu Potockiego. Mikołaj Przewalski - naukowiec, odkrywca rasy koni (konie Przewalskiego), badacz Syberii. Od jego nazwiska pochodzi nazwa Góry Przewalskiego w Tybecie, a także Przewalsk - miasto u stóp Ałtaju, gdzie uczony zmarł w 1888 roku, lodowiec w górach Ałtajskich, przylądek na wyspie Ituruk w archipelagu Kurylskim oraz przylądek na Jeziorze Bonneta na Alasce. Stefan Rogoziński - własnym nazwiskiem nazwał górę odkrytą przez polską wyprawę do Kamerunu, której to przewodził. Na cześć swojej żony "Szczytem Honoraty" ochrzcił jeden z wierzchołków Góry Bogów w Kamerunie. Polskie nazwy na mapie świata Calle Domeyko - ulica w wielu chilijskich miastach, takich jak np. Antofagasta, Chanaral, Coquimbo, La Serena, Los Angeles, Punta Arenas, Santiago de Chile, Valparaiso itp. Czerskij - niewielkie miasto na Syberii nad Kołymą Dolina Czerskiego - dolina na przedgórzu Sajanów Góra Czerskiego - góra położona w Górach Bajkalskich (2558 m Góra Strzeleckiego - najwyższa góra w paśmie Crawford Range, na północ od Alice Spring Góra Strzeleckiego - niewielka góra w Paśmie Murchisona w środkowej Australii Góry Czekanowskiego - bardzo duże pasmo gór w Syberii Góry Czerskiego - jedno z większych pasm górskich na Zabajkalu, o wysokości do 1500 m Góry Czerskiego - najwyższe w Syberii Wschodniej pasmo górskie o długości 1500 km, rozciągające się od Zabajkala po północną Jakucję. Najwyższy szczyt to Pobieda o wysokości 3147 m. Góry Domeyki - pasmo górskie o długości ok. 600 km, ciągnące się wzdłuż Pustyni Atakama na północy Chile. Region bogaty w surowce i minerały, ale rzadko odwiedzany przez turystów i alpinistów, mimo że obfituje w szczyty przekraczające nawet 6000 m wysokości. Góry Strzeleckiego - niewielkie pasmo górskie w południowo-wschodniej Australii, w stanie Wiktoria. Najwyższy szczyt tego pasma pewien angielski badacz nazwał Górą Zmęczenia, krótko opisując dokonania Polaka: "Tylko brak wody i żywności mógł Strzeleckiego zawrócić z drogi". Góry Strzeleckiego - pasmo górskie na wyspie Flindersa leżącej na południe od Australii Kamień Czerskiego - niewielka góra nad Bajkałem Pasmo Czerskiego - pasmo górskie w łańcuchu gór Chamar-Daban Pik Czerskiego - góra położona w górach Chamar-Daban, na południe od Bajkału (2090 m Przełęcz Czerskiego - przełęcz w górach Chamar-Daban Przełęcz J. Toeplitz-Mrozowskiej - niewielka przełęcz w Pamirze, w pobliżu Jeziora Rozkul Pueblo Domeyko - małe miasteczko zamieszkane przez 1800 mieszkańców, na granicy regionów Atakama i Coquimbo. Dawna osada górnicza, zwana w latach 1932-1947, z uwagi na bogate złoża złota, srebra i miedzi, "Kalifornią w miniaturze". Pustynia Strzeleckiego - niewielki fragment pustyni w środkowej Australii Rezerwat Strzeleckiego - regionalny rezerwat przyrody w Australii Równina Domeyki - rozległa równina w pobliżu Antofagasty, granicząca z Górami Domeyki Rzeka Strzeleckiego - niewielka (190 km długości) okresowa rzeka w środkowej Australii, wpadająca do jeziora Blanche Stanowisko Czerskiego - stanowisko archeologiczne na Syberii, na terenie którego zbadano osiedla ludów pierwotnych Stojanka Czekanowskiego - niewielkie miasteczko na Syberii, w którym w 1873 r. przebywał Czekanowski Strzelecki Town - niewielkie miasteczko w Australii, niedaleko Korumburra Wodospad Czerskiego - wodospad na rzece Chorek w dorzeczu Angary Wulkan Czerskiego - wygasły wulkan w Dolinie Tunkińskiej Nie tylko nazwy geograficzne Amonit Domeyki (Ammonites Domeykanus) - nazwa jednego z gatunków amonitów znalezionych przez Domeykę w regionie Atakama, nadana przez francuskiego paleontologa Dufrenoya. Canis Domeycoanus - jedna z odmian lisa chilijskiego Domeykodactylus ceciliae - gatunek prehistorycznego pterodaktyla zbadany w Kordylierze Domeyki w 2000 r. Leperditia Czerskii - prehistoryczny skorupiak, którego szczątki także pochodzą ze wschodniej Syberii Osteolepis Tscherskii - prehistoryczny gatunek ryby, odkryty we wschodniej Syberii Polyptchites Tscherskii - jeden z gatunków amonitów, odkryty na terenie wschodniej Syberii Strzelecki Koala - podgatunek koala, zamieszkujący Góry Strzeleckiego Data utworzenia: 9 lutego 2009 13:16 To również Cię zainteresuje Masz ciekawy temat? Napisz do nas list! Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem? Masz ciekawy temat? Napisz do nas! Listy od czytelników już wielokrotnie nas zainspirowały, a na ich podstawie powstały liczne teksty. Wiele listów publikujemy w całości. Znajdziecie je tutaj. Piotr Surowiecki | ostatnia aktualizacja: 05-11-2018, 21:25 | Copyright (c) | Zakaz kopiowania tekstu i/lub zdjęć Uwaga! Poniższy artykuł nie był od jakiegoś czasu aktualizowany, a nowych odcinków dróg przybyło. Po aktualne informacje odsyłamy do aktualizowanej na bieżąco mapy Polski z zaznaczonymi aktualnymi drogami i autostradami - kolorem czarnym oznaczono oddane odcinki, pokazano także odcinki planowane i w budowie. Znajduje się ona na stronach Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad. A1: Gdańsk - Toruń - Łódź - Piotrków Od Gdańska aż do Piotrkowa Trybunalskiego (niedaleko węzła z S8 - tzw. Gierkówką) można już w całości dojechać autostradą. Dzięki temu omijamy Toruń, Włocławek i Łódź (mapa i szczegółowe informacje o obwodnicy Łodzi w ciągu A1). Poniżej mapka poglądowa autostrady A1 (opracowaliśmy ją na podstawie mapy UMP). Obecnie podróż z Warszawy do Gdańska można już w całości odbyć autostradą: z Warszawy autostradą A2 do Strykowa k. Łodzi i potem już A1 do Gdańska. A1: Śląsk - Czechy Przejezdny jest już cały odcinek autostrady A1 na Górnym Śląsku: od lotniska Pyrzowice przez Zabrze (skrzyżowanie z A4), okolice Żor (Świerklany Górne), Mszanę do granicy z Czechami (Gorzyczki). Ostatni brakujący odcinek otwarto w maju 2014 (Mszana - Świerklany). [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] A1 w okolicach Pyrzowic przechodzi w drogę ekspresową S1 i w ten sposób łączy się z drogą krajową nr 1 na odcinku Katowice - Częstochowa. Odcinek Śląsk - Częstochowa (na mapce na czerwono) jest obecnie w budowie. S1/S52: Bielsko-Biała - Żywiec - Zwadroń / Cieszyn Drogi ekspresowe w okolicach Bielska-Białej: S1 do Żywca i granicy, ale z brakującym fragmentem w okolicach Milówki, a także S52 do Cieszyna. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] A2: Niemcy - Warszawa Autostrada A2 jest już przejezdna od granicy z Niemcami przez Poznań, Konin i Łódź aż do Warszawy. Zobacz na mapie UMP A2/S2: Warszawa (POW) - Mińsk Mazowiecki W Warszawie autostrada A2 zamienia się w drogę ekspresową S2 i tworzy Południową Obwodnicę Warszawy (częściowo gotową). Za Warszawą mamy jeszcze 20-kilometrowy odcinek A2 będący obwodnicą Mińska Mazowieckiego. Odcinki między nimi są w budowie. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] W Warszawie czynny jest także odcinek drogi ekspresowej S79, który łączy S2 z lotniskiem Okęcie. S3: Bolków - A4 - Legnica - Lubin - Nowa Sól Dwupasmowa droga ekspresowa S3 łączy się już z A4 i przez Jawor sięga na południe aż do Bolkowa. Istnieją już obwodnice Legnicy i Lubina, ale wciąż jeszcze w budowie jest odcinek koło Polkowic. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S3: Zielona Góra - Gorzów - Szczecin Droga ekspresowa S3 między Zieloną Górą a Szczecinem (przez Gorzów Wielkopolski) jest już całkowicie przejezdna i co więcej ma na całej długości po dwa pasy ruchu (w październiku 2017 oddano po drugim pasie na Obwodnicy Gorzowa Wielkopolskiego, a także na odcinku Zielona Góra - most na Odrze - Sulechów). Na południe od Zielonej Góry mamy jeden pas do Nowej Soli. A4: Niemcy - Wrocław - Katowice - Kraków - Tarnów - Rzeszów - Ukraina Od 20 lipca 2016 autostrada A4 jest już w całości gotowa, bo w ten dzień otwarto ostatni brakujący odcinek - między Rzeszowem a Jarosławiem. Przypominamy, że A4 ciągnie się od granicy z Niemcami w okolicach Zgorzelca przez Legnicę, Wrocław, Opole, Górny Śląsk ( Katowice), Kraków, Bochnię, Tarnów, Dębicę, Rzeszów i Jarosław do granicy z Ukrainą (Korczowa). Jest to pierwsza Polska autostrada ukończona w całości. Zobacz A4 na mapie S5: Wrocław - Leszno (do Poznania) Z Wrocławia do Leszna można dojechać już dwupasmową drogą ekspresową. W 2018 otwarto kolejny odcinek już do samego Leszna, bo wcześniej dojeżdżaliśmy tylko do Rydzyny. Dalsze odcinki drogi ekspresowej S5 z Leszna do Poznania są w budowie. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S5: Poznań - Gniezno - Bydgoszcz - A1 W budowie jest cały odcinek drogi ekspresowej S5 między Poznaniem a Bydgoszczą i dalej - do autostrady A1 (Nowe Marzy). Jak na razie dostępny jest fragment łączący A2 z Gnieznem (wraz z obwodnicą Gniezna, całość określa się czasem jako wschodnią obwodnicę Poznania). [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S7: Warszawa - Olsztyn - Gdańsk W 2018 roku oddano kolejne odcinki drogi ekspresowej S7 Warszawa - Olsztyn - Gdańsk. Obecnie odcinek Mława - Olsztyn - Elbląg - Gdańsk to już w 100% droga ekspresowa. Można już zatem zapomnieć o wielkich korkach jakie tworzyły się w drodze nad morze latem 2018 roku między Elblągiem a Gdańskiem. Gotowy jest także odcinek ekspresówki S51 łączący Olsztyn z S7. Południowa obwodnica Olsztyna wciąż jest jednak w budowie. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S7: Warszawa - Radom - Kielce - Kraków Jesienią 2018 otwarto obwodnice Radomia - drogą ekspresową S7, która skraca podróż między Krakowem, Kielcami a Warszawą. Wszystkie brakujące odciniki S7 między Warszawą a Krakowem są w budowie lub w trakcie procedury przetargowej. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] Już w samym Krakowie dostępny jest wschodni fragment obwodnicy tego miasta, który łączy drogę krajową nr 79 (przy Nowej Hucie) z autostradą A4. Wybudowano most przez Wisłę, ale nowa droga nie łączy się jeszcze bezpośrednio z drogą krajową nr 7 od strony Warszawy. Zobacz na mapie UMP S8: Wrocław - Łódź (w kierunku Warszawy) Od ostatniego weekendu listopada 2014 jest już gotowa droga ekspresowa S8 między Wrocławiem a Łodzią. Jest to ok. 200 km dwupasmowej i bezkolizyjnej drogi. Wiedzie ona od Autostradowej Obwodnicy Wrocławia (A8) przez przez Oleśnicę, Syców, Kępno, Walichnowy (k. Wielunia), Sieradz, Zduńską Wolę i Łask aż do Autostrady A1 k. Łodzi. Aktualna mapa S8 Wrocław - Łódź S8: Piotrków - Warszawa (tzw. Gierkówka) Niemal cała gierkówka ma już status drogi ekspresowej, trwają jeszcze prace modernizacyjne na odcinku Radziejowice - Paszków (bardzo blisko Warszawy). S8: Warszawa/Marki (obwodnica) Droga ekspresowa S8 w Warszawie. Zobacz schemat dróg ekspresowych w Warszawie S8: Warszawa - Białystok Droga ekspresowa S8 od Warszawy przez Ostrów Mazowiecką i Zambrów do Białegostoku jest już w całości gotowa. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S11: Północna część obwodnicy Kępna W końcu stworzono bezpośrednie połączenie Kępna z drogą ekspresową S8. Jest nim fragment drogi ekspresowej S11 będący obwodnicą Kępna - na razie dostępna jest tylko jej północa część. Zobacz nowy odcinek na Mapie UMP S11: Obwodnica Ostrowa Wielkopolskiego Niezwykle potrzebna obwodnica Ostrowa Wielkopolskiego od 12 lipca jest już udostępniona do ruchu w całości. Od kilku lat czynny był jedynie jej północy fragment. Teraz obwodnicą można elegancko ominąć całe miasto jadąc na osi północ-południe, a dodatkowo omija ona np. Przygodzice, gdzie był długi ciąg obszaru zabudowanego. Zobacz na mapie UMP S11: Obwodnica Jarocina Dwujezdniowa droga ekspresowa, która omija Jarocin w ciągu S11 (Śląsk - Poznań). Niestety, żeby wjechać na nią z drogi krajowej nr 15 wciąż będziemy musieli przejechać przez kawałek Jarocina. Zobacz na mapie S11: Zachodnia Obwodnica Poznania Od 19 grudnia 2014 jest w końcu gotowa cała zachodnia obwodnica Poznania. Umożliwia ona ominięcie tego miasta po osi północ-południe (np. w drodze nad morze, w kierunku Piły, Koszalina, a na południe w kierunku Wrocławia, Leszna czy Katowic). Obwodnica ta prowadzi od autostrady A2 do drogi krajowej nr 11 za północnymi peryferiami Poznania. Jest to dwupasmowa droga ekspresowa S11. Zobacz na mapie UMP Obwodnica Pabianic (S14) Ok. 15 km dwupasmowej drogi ekspresowej, która omija Pabianice od strony Sieradza i Zduńskiej Woli i pozwala dojechać do ul. Pabianickiej w Łodzi. W planach odcinek ten ma łączyć się z autostradą A2 w okolicach Ozorkowa. Zobacz na mapie Targeo Droga ekspresowa S12/S17/S19: Puławy - Lublin - Piaski Drogi ekspresowe łączące Lublin z Puławami, Piaskami, fragment w stronę Rzeszowa (S19 - zachodnia obwodnica Lublina), a także północna obwodnica Lublina. W sierpniu 2018 otwarto dodatkowy fragment S12, który tworzy obwodnicę Puław (w ciągu drogi Radom - Lublin). [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S19: Rzeszów i okolice Czynne są dwa fragmenty drogi ekspresowej S19 w okolicach Rzeszowa: jeden na północ od A4, drugi na południe. [mapka: Odcinki zaznaczone na czarno są przejezdne. Czerwone - w budowie. Mapka pochodzi od GDDKiA] S61/DK8: Obwodnica Augustowa Ta obwodnica stała się znana w całej Polsce za sprawą Doliny Rospudy. Otwarto ją 7 listopada 2014. Obejmuje odcinek drogi krajowej nr 8, który omija Augustów oraz Dolinę Rospudy, a dalej wiedzie drogą ekspresową S61, która łączy DK 8 z Suwałkami. Zobacz na mapie UMP S61: Obwodnica Szczuczyna Od 13 listopada 2015 kierowcy mogą korzystać z obwodnicy Szczuczyna w ciągu drogi krajowej nr 61. Droga ta łączy Litwę (przejście graniczne w Budzisku) i Suwałki z Warszawą. Nowa obwodnica ma na razie klasę drogi krajowej o jednym pasie ruchu, w kolejnym etapie ma być ulepszona do dwupasmowej drogi ekspresowej. Zobacz na mapie UMP S61: Obwodnica Stawisk Obwodnica miasteczka na Podlasiu w ciągu drogi Łomża - Augustów. Długość: 6,5 km; na razie tylko jeden pas w jednym kierunku. Zobacz na mapie Targeo(c) Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstu i/lub zdjęć w całości lub fragmentach zabronione. Czy zdarzyło Ci się być na szczycie góry i zastanawiać się na jakie pasmo górskie właśnie patrzysz? Jeśli tak to po przeczytaniu tego wpisu następnym razem będziesz w stanie odpowiedzieć na to pytanie. Gotowy – no to wyruszamy na naszą przygodę z kompasem. Czym jest kompas? Zacznijmy od rzeczy podstawowej, czyli od odpowiedzi na pytanie czym jest kompas. Mówiąc najprościej: kompas to przyrząd służący do wyznaczania kierunków geograficznych. Dzięki niemu szybko i prosto określimy gdzie jest północ. Jeśli zastanawiasz się po co Ci ta wiedza – już tłumaczę. Określenie stron świata jest niezbędne do poprawnego korzystania z mapy. Trzeba bowiem wiedzieć, że mapa i kompas to dwie połówki jednego jabłka – kompas bez mapy na niewiele się zda, ale i korzystanie z samej mapy bez kompasu może być utrudnione. Korzystania z kompasu ma również inne zalety. Dzięki niemu nie zgubisz szlaku, będziesz mógł poruszać się w górach we mgle, no i najważniejsze – poczujesz się jak prawdziwy odkrywca :) Kierunki świata Biorąc do ręki kompas zobaczymy igłę magnetyczną oraz tarczę na której znajdują się litery N- E-S-W, za pomocą których określane są kierunki świata. N (z ang. north ) oznacza północ i jest to azymut 0° E (z ang. east) oznacza wschód i jest to azymut 90° S (z ang. south ) oznacza południe i jest to azymut 180° W (z ang. west) oznacza zachód i jest to azymut 270° Na początku oznaczenia literowe mogą sprawiać problem, dlatego dla łatwiejszego zapamiętania proponuję mały trik. Na Ekranie Siedzi Wrona. Wystarczy zapamiętać to z pozoru pozbawione sensu zdanie i w myślach umiejscowić pierwsze litery poszczególnych słów na tarczy kompasu zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Metoda wypróbowana i sprawdzona w boju :) Praktyka z kompasem Skoro główne kierunki mamy omówione, czas na kierunki pośrednie. Kierunki pośrednie pierwszego stopnia są oznaczone następująco: NE oznacza północny wschód i jest to azymut 45° SE oznacza południowy wschód i jest to azymut 135° SW oznacza południowy zachód i jest to azymut 225° NW oznacza północny zachód i jest to azymut 315° Są jeszcze kierunki pośrednie drugiego i trzeciego stopnia, a pełny zestaw obejmuje 32 kierunki. Na szczęcie do naszych celów ich znajomość nie jest konieczna. Czym jest azymut w kompasie? Pora na azymut czyli kąt pomiędzy kierunkiem północnym a wybranym punktem liczony zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Opis może wydawać się skomplikowany, ale z poniższym rysunkiem powinno być dużo łatwiej. Czym jest azymut Orientowanie mapy Skoro potrafimy już wyznaczyć północ, znamy kierunki i wiemy czym jest azymut to pora sięgnąć po mapę. W pierwszej kolejności powinniśmy przeprowadzić jej orientowanie. Pod tym zawiłym terminem kryje się takie ustawienie mapy, aby kierunki świata wyznaczone przez kompas zgadzały się z kierunkami świata naniesionymi na naszą mapę (zgodnie z przyjętą konwencją północ znajduje się na górze mapy). Oczywiście obracamy mapą, a nie kompasem :) Praktyka z kompasem I teraz możemy sprawdzić jak nazywa się interesujący nas szczyt. Wystarczy, że określimy na jakim azymucie się on znajduje, a następnie przyłożymy kompas do mapy i odczytamy jego nazwę. Prawda, że proste? Kompas a busola Często zdarza się, że jedna osoba korzysta z busoli, a inna z kompasu. Różnica generalnie sprowadza się do budowy i łatwości korzystania w określonych warunkach. Kompas składa się z igły magnetycznej (czyli małego podłużonego magnesu ułożonego na pionowej osi) oraz róży kompasowej (czyli tarczy z podziałką kątową). Busola jest bardziej rozbudowana i posiada dodatkowo wyskalowany obrotowy limbus (obrotowy pierścień z podziałką w stopniach), przyrządy celownicze (muszka i szczerbinka) ułatwiające pomiar kątów przy wyznaczaniu azymutu oraz lusterko, które pozwala na jednoczesne celowanie i kontrolowanie wskazań igły magnetycznej. Przyjmuje się, że kompas jest lepszy do pracy z mapą, a busola do nawigowania. Różne wielkości kompasów Ciekawostki związane z kompasem Z kompasu nie należy korzystać w pobliżu magnesów i ferromagnetyków (żelazo, stal, nikiel) oraz linii energetycznych, bowiem zakłócają one naturalne pole magnetyczne Ziemi, co powoduje przekłamania pomiaru. Należy także pamiętać, że biegun magnetyczny Ziemi nie pokrywa się z biegunem geograficznym. Różnica pomiędzy tymi dwoma biegunami to deklinacja. Na szczęście w przypadku terytorium Polski nie jest ona znaczna i na potrzeby turystyki rekreacyjnej może być pomijana. Na zakończenie mała ciekawostka – jak podaje polski Podręcznik terenoznawstwa dla podoficerów (z 1928 roku) deklinacja dla Warszawy wynosi 3° na zachód (deklinacja jest zmienia w czasie więc obecnie 2020 r. Wynosi ponad 6° na zachód – za zwrócenie uwagi na ten fakt dziękuję Michałowi) – poniżej link do wspomnianej publikacji dla zainteresowanych (str. 162): uwaga duży plik około 37 MB – może się długo ładować PODRECZNIK_TERENOZNAWSTWA_DLA_PODOFICEROW_1928_small Koniecznie dajcie znać czy zdarza Wam się korzystać z kompasu oraz pochwalcie się Waszymi doświadczeniami oraz sprawdzonymi trikami ułatwiającymi orientację w terenie. Województwo podkarpackie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw utworzonych w 1999 roku. Powstało poprzez scalenie ziem dawnego województwa rzeszowskiego sprzed 1975 roku (z wyjątkiem powiatu gorlickiego), tj. województw przemyskiego i rzeszowskiego, oraz części krośnieńskiego, tarnobrzeskiego i tarnowskiego. Województwo zajmuje powierzchnię 17 846 km² i zajmuje 11 miejsce w kraju. Pod względem liczby mieszkańców (2 128 687 osób) znajduje się na 9 miejscu w Polsce. Jest najdalej wysuniętym na południe województwem Polski. powiatpowierzchnia [km²]ludnośćopisna mapiepowiat bieszczadzki113922204Powiat bieszczadzki – powiat w Polsce (województwo podkarpackie, wcześniej województwo krośnieńskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ustrzyki Dolne. Jest to najrzadziej zaludniony powiat w Polsce (19,56 os/km²). powiat brzozowski53966334Powiat brzozowski – polski powiat znajdujący się w środkowej części województwa podkarpackiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Brzozów, będące jedynym miastem w powiatem brzozowskim sąsiaduje pięć powiatów: krośnieński, sanocki, przemyski, rzeszowski i terenie powiatu występuje przemysł spożywczy, drzewny, wydobywana jest ropa naftowa oraz gaz ziemny. Ważną dziedziną dla rozwoju tej okolicy jest turystyka. Miejsca, które często zwiedzają turyści, to miasto Brzozów, czy też nabrzeża rzeki San. Dwie trasy Szlaku Architektury Drewnianej na Podkarpaciu, do którego zaliczają się kościoły w Bliznem oraz w Haczowie. Dodatkowo obiekty sakralne w tych miejscowościach wpisane są do listy światowego dziedzictwa brzozowski lokuje się wśród 24 powiatów województwa podkarpackiego na miejscach: Powierzchnia – 18. miejsce Ludność – 17. miejsce Gęstość zaludnienia – 13. miejsce↑ powiat jarosławski1029122130Powiat jarosławski - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Jarosław. Powiat położony jest we wschodniej części województwa podkarpackiego. Jest częścią makroregionu południowo-wschodniej sąsiaduje od zachodu z powiatem przeworskim, od południa z powiatem przemyskim, od północy zaś z powiatem lubaczowskim a od wschodu z Ukrainą. powiat jasielski831115388Powiat jasielski - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Jasło. Obejmuje część Pogórza Ciężkowickiego i Strzyżowskiego, Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej, Pogórza Jasielskiego i Beskidu Niskiego na obszarze którego rozciąga się Magurski Park Narodowy. Przez teren powiatu przepływają rzeki Wisłoka, Jasiołka i Ropa. Jest to powiat i miasto Jasło należą historycznie do Centralnego Okręgu Przemysłowego II Rzeczypospolitej. Aktualnie jest to obszar o profilu przemysłowo-rolniczym. m. Krosno4447223Krosno – miasto na prawach powiatu w województwie podkarpackim, siedziba władz powiatu o znaczeniu regionalnym i subregionalnym. Siedziba wielu instytucji o zasięgu ponadlokalnym: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, Zespołu Karpackich Parków Krajobrazowych, Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii, Okręgowej Komisji Wyborczej, Sądu i Prokuratury Okręgowej, Okręgowego Urzędu Górniczego, Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego, Wojewódzkiego Szpitala Podkarpackiego, Urzędu Celnego, Instytutu Nafty i Gazu oraz Radiowo Telewizyjnego Centrum Nadawczego na Suchej województwa krośnieńskiego od 30 czerwca 1975 do 31 grudnia 1998 się w Euroregionie Karpackim, w skład którego wchodzą przygraniczne tereny Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier i Rumunii. powiat krośnieński (podkarpackie)926111883Powiat krośnieński – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Krosno. powiat leski83526783Powiat leski - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 2002 z części powiatu bieszczadzkiego. Jego siedzibą jest miasto Lesko - będące najmniejszą stolicą powiatu w Polsce. Powiat od południa graniczy ze słowackim krajem preszowskim, od zachodu - z powiatem sanockim, a od wschodu - z powiatem gałęzie gospodarki to rolnictwo i turystyka. powiat lubaczowski130857057Powiat lubaczowski (w latach 1918-1922 na tym obszarze istniał powiat cieszanowski) – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Powiat położony jest w wschodniej części województwa podkarpackiego. Jest częścią makroregionu południowo-wschodniej Polski. Jego siedzibą jest miasto Lubaczów. Powierzchnia powiatu stanowi 7,3% powierzchni województwa. powiat przemyski121174225Powiat przemyski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), istniał już w I Rzeczypospolitej, miał wówczas o wiele rozleglejsze granice niż obecnie (w jego skład wchodziły wówczas Rzeszów i Mościska), zlikwidowany w 1975, utworzony powtórnie w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedziba znajduje się w Przemyślu. m. Przemyśl4663638Przemyśl (łac. Praemislia, ukr. Перемишль, ros. Перемышль, niem. Prömsel) – miasto na prawach powiatu w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, położone nad Sanem. W latach 1975-1998 siedziba władz województwa miasto regionu i jedno z najstarszych miast kilku instytucji o znaczeniu ponadlokalnym: podkarpackiego wojewódzkiego konserwatora zabytków, izby celnej, bieszczadzkiego oddziału straży granicznej, archiwum państwowego z ogromnymi Ośrodka Ruchu Drogowego, egzaminującego na prawo jazdy wszytstkich kategoriiMiasto posiada kilka muzeów, w tym najstarsze w regionie Muzeum Archidiecezjalne (zał. 1902) i największe na Podkarpaciu – Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej (zał. 1910). Liczne zabytki w samym mieście, jak i w jego sąsiedztwie – zamkiem w Krasiczynie, arboretum w Bolestraszycach czy kompleksem sakralnym w Kalwarii komunikacyjny – trasa międzynarodowa E40, przejście graniczne z Ukrainą w Medyce, duża, graniczna stacja kolejowa (Przemyśl Główny, Przemyśl Zasanie i in.). Pierwotnie na Kopcu Tatarskim (Przemysława) miejsce kultu bogów kilku wyznań i obrządków (obok rzymskokatolików, z arcybiskupem metropolitą Józefem Michalikiem na czele, także grekokatolicy, mający tu arcybiskupa metropolitę swego obrządku, Jana Martyniaka, prawosławni z arcybiskupem diecezji przemysko-nowosądeckiej Adamem (rezydującym w Sanoku) oraz przedstawiciele nurtów protestanckich: metodyści, adwentyści, baptyści, zielonoświątkowcy, a także Świadkowie Przemyślu znajduje się też nowy Szpital Wojewódzki i Szpital Miejski. powiat przeworski69879262Powiat przeworski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Przeworsk. Wchodzi w skład polsko-ukraińskiejstrefy przygranicznej. powiat sanocki122496096Powiat sanocki – powiat w Polsce (południowo-wschodnia część województwa podkarpackiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Sanok. Od wschodu graniczy z powiatem leskim, od południa ze słowackim powiatem Medzilaborce kraju preszowskiego. powiat strzyżowski50462095Powiat strzyżowski – powiat w Polsce (zachodnia część województwa podkarpackiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Strzyżów. powiat dębicki777135165Powiat dębicki – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Dębica. Leży w pasie trzech powiatów (mieleckiego, jasielskiego, oraz dębickiego). Graniczy on od zachodu z powiatem ziemskim tarnowskim i powiatem dąbrowskim. Od północy z powiatem mieleckim, od wschodu z powiatem ropczycko-sędziszowskim, od południowego wschodu z powiatem strzyżowskim, oraz od południa z powiatem zajmuje łączny obszar 4,3% powierzchni województwa. Zamieszkuje go 6,2% ludności województwa, w tym 64 981 mężczyzn i 68 083 kobiety (stan na 31 grudnia 1998 r.). Stolicę powiatu zamieszkuje 48 856 teren powiatu przebiega międzynarodowa droga E40 (droga krajowa nr 4) z odgałęzieniami, na południe w Pilźnie – droga krajowa nr 73, oraz na północ w Dębicy – droga wojewódzka nr przyszłości przez teren powiatu ma przebiegać autostrada A4, włączając powiat w komunikacyjny układ transnarodowy z zachodu na wschód. Przez teren powiatu przebiega również magistrala kolejowa Kraków – Rzeszów – Medyka. powiat kolbuszowski77462751Powiat kolbuszowski - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto powiatem kolbuszowskim sąsiaduje sześć powiatów: mielecki, niżański, ropczycko-sędziszowski, rzeszowski, tarnobrzeski i stalowowolski. powiat leżajski58369977Powiat leżajski - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto leżajski graniczy z czterema powiatami województwa podkarpackiego: przeworskim, łańcuckim, rzeszowskim i niżańskim oraz z powiatem biłgorajskim z województwa lubelskiego. powiat łańcucki45279866Powiat łańcucki - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Łańcut. Powiat ten wchodzi w skład obszaru metropolitarnego miasta RzeszowaPodstawową gałęzią gospodarki powiatu jest przemysł spożywczy. powiat mielecki880136403Powiat mielecki - powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Mielec. powiat niżański78667521Powiat niżański – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), odtworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Nisko. powiat ropczycko-sędziszowski54873551Powiat ropczycko-sędziszowski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ropczyce. powiat rzeszowski1157165835Powiat rzeszowski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Rzeszów. Powiat ten wchodzi w skład obszaru metropolitarnego miasta Rzeszowa. m. Rzeszów117183108Rzeszów (łac. Resovia, ukr. i łemkow. Ряшів, jid. רײַשע) – miasto na prawach powiatu w południowo-wschodniej Polsce, siedziba władz województwa podkarpackiego i powiatu rzeszowskiego. Jest miastem centralnym aglomeracji rzeszowskiej. Znajduje się tu kuria diecezji danych Urzędu Miasta w dniu 28 marca 2014 miasto miało 184 356 posiada międzynarodowy port lotniczy i Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny ukierunkowany na przemysł nowych technologii. W mieście znajdują się duże państwowe uczelnie, tj. Uniwersytet Rzeszowski (12 wydziałów) i Politechnika Rzeszowska oraz kilka prywatnych Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania, będąca jedną z największych niepublicznych uczelni w mieście działają trzy konsulaty honorowe (Niemiec, Słowacji oraz Ukrainy). Rzeszów jest członkiem Unii Metropolii Polskich oraz Stowarzyszenia Eurocities – zrzeszającego miasta z całej Europy. Dawna rezydencja magnaterii polskiej. powiat stalowowolski832108664Powiat stalowowolski – powiat w Polsce (północna część województwa podkarpackiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Stalowa Wola. m. Tarnobrzeg8548217Tarnobrzeg – miasto na prawach powiatu w województwie podkarpackim. Siedziba władz powiatu tarnobrzeskiego w latach 1867-1975 oraz od 1999. Siedziba władz województwa tarnobrzeskiego w latach 1975-1998. W latach 1973-1976 miasto było siedzibą gminy wiejskiej Tarnobrzeg. Do niedawna największy w Polsce ośrodek wydobycia i przetwórstwa leży na prawym brzegu Wisły, na pograniczu Równiny Tarnobrzeskiej i Niziny Nadwiślańskiej. Administracyjnie graniczy bezpośrednio z Sandomierzem. Historycznie położony jest w Małopolsce. Leżał w ziemi sandomierskiej. W wyniku rozbiorów związany z Galicją, w tym czasie administracyjnie przynależał do województwa lwowskiego. Przynależność tę zachowano w II Rzeczypospolitej. Podział ten utrzymuje się do dziś i Tarnobrzeg związany jest administracyjnie z województwem ze stolicą w w 1593 roku przez Tarnowskich, był ośrodkiem handlu i rzemiosła. Znany jako ośrodek kultu maryjnego. Zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego podupadł i rozwinął się dopiero po II wojnie światowej. Wtedy to stał się centrum Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego oraz wykształconego na nim Tarnobrzeskiego Okręgu Przemysłowego. Obecnie kopalnia została zasypana i zabezpieczona, a zakłady przemysłowe są w fazie likwidacji, częściowo zamienione na specjalną strefę ekonomiczną. Natomiast w miejscu dawnego zagłębia utworzono Jezioro raportu Głównego Urzędu Statystycznego „Trwanie życia” z 2012 roku, Tarnobrzeg zajmuje 1 miejsce w kraju pod względem średniej długości życia kobiet (82,7) oraz 4 pod względem średniej długości życia mężczyzn (75,5). powiat tarnobrzeski52153918Powiat tarnobrzeski – powiat w Polsce w północnej części woj. podkarpackiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Tarnobrzeg. × Strona wykorzystuje ciasteczka w celach statystycznych i reklamowych. Akceptuję

gdzie jest północ na mapie polski